پروتکل چیست؟

همه چیز درباره protocol

حتما تا الان واژه پروتکل (Protocol) به گوش شما خورده است.

در این مقاله ما قصد داریم تا تعریف درست و هدفمندی از واژه پروتکل داشته باشیم.

پروتکل در مباحث کامپیوتری در واقع به یک قرارداد گفته می شود که این قرار داد ضوابط و اصولی دارد که هر دو طرف ملزم به اجرای آن هستند.

در ادامه قصد داریم تا با تعاریفی زیر بیشتر آشنا شویم:

• مفهوم پروتکل
• انواع پروتکل

پروتوکل چیست؟

بگذارید پیش از هر کاری یک مثال بزنیم.

فرض کنید که شما به یک کشور دیگر سفر کرده اید. شما در آنجا باید قوانین و مقررات آنجا را رعایت کنید.

به زبان آنان صحبت کنید یا یک زبان مشترک میان خود پیدا کنید.

حالا اگر این موضوع را گسترش دهیم به طوری که کل دنیا را در بر بگیرد چطور؟

زبان های مختلف در کنار آیین و مقررات هر کشور باعث شده تا دنیایی از قوانین پیش روی ما قرار داشته باشد.

در مقابل نیاز به یک زبان مشترک است تا مفاهیم منتقل شود و ارتباط دو طرفه شکل بگیرد.

حالا همین موضوع را در شبکه و اینترنت فرض کنید.

در تعریف شبکه می گوییم به ارتباط دو یا بیش از دو رایانه باهم شبکه می گویند.

حالا این دو رایانه نیاز به یک زبان مشترک دارند.

پروتکل همان مجموعه قوانین و مقررات است که به شکل های گوناگون و در قالب های مختلف وجود دارد.

حالا یک مثال در دنیای رایانه ها بزنیم.

شما می خواهید مجموعه ای از فایل ها را به یک رایانه دیگر از طریق شبکه انتقال دهید.

پروتکلی به نام  FTP  (File Transfer Protocol)  که مسئول انتقال اطلاعات است این کار را انجام می دهد.

البته با توجه به مقرراتی که ما برای شبکه تعریف کرده ایم.

شاید معروف ترین پروتکلی که دیده اید و با آن کار کرده باشید HTTP باشد.

در ابتدای تمام آدرس های اینترنتی از این پروتکل استفاده می شود. حالا شما می توانید بگویید چرا این کار انجام می شود؟

پس اگر بخواهیم تعریفی یک خطی از پروتکل داشته باشیم، می گوییم:

«پروتکل مجموعه ای استاندارد از قوانین است که به دستگاه های الکترونیکی امکان برقراری ارتباط با یکدیگر را می دهد»

آیا شما غیر از Http که در بالا به آن اشاره کردیم پروتکل های دیگری را هم می شناسید؟

در ادامه همراه ما باشید تا مروری به انواع پروتکل های شبکه داشته باشیم.

انواع پروتکل

پروتکل های زیادی وجود دارد که می خواهیم نگاهی به برخی از مهمترین آنها بیندازیم:

HTTP: مخفف Hyper Text Transfer Protocol است و برای ایجاد ارتباط، دریافت و ارسال اطلاعات گفته می شود.

پروتکلی که از آن در سایت های اینترنتی استفاده می شود و شما به عنوان کاربران اینترنت به صورت روزانه با آن سر و کار دارید.

این پروتکل با استفاده از پروتکل TCP/IP راهی میان سرور و کلاینت ها ایجاد می کند

و به این صورت بسته های اطلاعاتی روی خطوط اینترنت و بین رایانه ها در شبکه جابجا می شوند.

HTTPS: این پروتکل دقیقا همان پروتکل HTTP است، با این تفاوت که از یک گواهینامه SSL برای امنیت بیشتر اطلاعات استفاده می کند.

FTP: مخفف File Transfer Protocol است و همانطور که از نام آن پیداست به مفهوم پروتکل انتقال فایل ها است.

این پروتکل طوری طراحی شده است که در هر لحظه به شما امکان برقراری ۲۵۶ ارتباط همزمان را می دهد.

این پروتکل احراز هویت هر کلاینت را در شبکه به عهده دارد و اجازه جابجایی فایل ها از درایو به سیستم درخواست کننده را به عهده دارد.

FTAM: این پروتکل برای انتقال و مدیریت فایل ها و بسته ها به کار می رود

و قدرت انتقال پکت ها را از کامپیوتر به سرور و بلعکس و همچنین مدیریت آنها را دارد.

عملکرد پروتکل FTAM شبیه به FTP است اما تا کنون نتوانسته جای این پروتکل را بگیرد.

RTP: این پروتکل مخفف Real-Time Transport Protocol است و برای انتقال اطلاعات در لحظه به کار می رود.

بیشترین موارد استفاده این پروتکل در VOIP (تکنولوژی انتقال صدا) است.

یکی از مزیت های این پروتکل انتقال صدا به چندین مقصد است و به خاطر اینکه یک انتقال لحظه ای داره مسلما از نظم زیادی برخورداره.

LCP: یکی دیگر از پروتکل ها LCP یا Link Control Protocol است.

این پروتکل در پروتکل PPP وجود دارد و وظیفه آن تست و پیکربندی اتصالات در لایه پیوند داده ها است.

در واقع این پروتکل هویت سیستم فرستنده و گیرنده را بررسی می کند تا ارتباط میان این دو رایانه برقرار شود.

SNMP: مخفف Simple Network Management Protocol است.

این پروتکل از مجموعه پروتکل های زیرمجموعه TCP/IP است و برای مدیریت و تبادل اطلاعات بین دستگاه های مدیریت استفاده می شود.

این پروتکل به مدیر شبکه امکان می دهد تا از راه دور سیستم ها، مسیریاب ها و دیگر تجهیزات را مدیریت و نظارت کنند.

NCP: این پروتکل مخفف Network Control Protocol است و همان طور که از نام آن پیداست کار کنترل را به عهده دارد.

NCP به کاربران اجازه می دهد تا از راه دور رایانه خود را مدیریت و از طریق آن بتوانند فایل ها و بسته ها را میان سیستم ها جابجا کنند.

TCP/IP: یکی از پرکاربردترین و پروتکل های اینترنتی است و مخفف Transmission Control Protocol Internet Protocol است.

این پروتکل از دو بخش TCP و IP تشکیل شده است

و تعیین می کند سیستم ها در شبکه چطور ارتباط داشته باشند و انتقال اطلاعات را به عهده دارد.

SMTP: این پروتکل هم یکی از پروتکل های TCP/IP است و برای ارسال و دریافت پست های الکترونیکی به کار می رود.

همچنین امکان ذخیره داده ها را روی سرور فراهم می کند.

Telnet: پروتکل Telnet برای اتصال یک سیستم به سیستم های دیگر به کار می رود.

در این ارتباط سیستم درخواست دهنده محلی و سیستم درخواست گیرنده رایانه راه دور است.

Gopher: نوع قدیمی پروتکل Http است و در این نوع کامپیوتر میزبان با سرور ارتباط برقرار کرده

و موجب انتقال اطلاعات می شود. پروتکلی برای جستجو، بازیابی و نمایش اطلاعات است.

UDP: مخفف User Datagram Protocol است و بخشی از پروتکل اینترنت به شمار می رود.

بیشتر برای انتقال صوت یا ویدئو روی شبکه به کار می رود که پهنای باند در این نوع از داده ها اهمیت زیادی دارد.

DNS: مخفف Domain Name System است و وظیفه اتصال دامنه به IP را به عهده دارد.

DHCP: این پروتکل در لایه شبکه قرار دارد و مخفف Dynamic Host Configuration Protocol است.

این پروتکل وظیفه تخصیص آدرس های IP به کلاینت های موجود در شبکه را به عهده دارد.

این پروتکل یک رنج IP در اختیار دارد و می تواند از میان آنها به هر سیستم موجود در شبکه یک آدرس IP اختصاص دهد.

در کنار همه آنچه در مورد پروتکل ها گفتیم، این را به یاد داشته باشید که

پروتکل های دیگری نیز وجود دارد که در حال حاضر به کار می روند.

از جمله بعضی از این پروتکل ها می توان به

STP، IPX/SPX، NetBEUI، ATP، RIP، SLIP، PPP، BGP، ARP، CIDR، DDP

و کلی پروتکل های دیگر که هرکدام وظیفه ای را به عهده دارند.

هرکدام از این پروتکل ها وظیفه خود را به درستی انجام می دهند

تا ما به عنوان کاربر بتوانیم از اینترنت استفاده کنیم.

نظرات خود را با ما در میان بگذارید

نظر

0

• بهترین
• قدیمی ترین
• جدیدترین

• سلام ، guest